Taal
Feit of mening afbeelding
Verkleinwoorden poster foto
Trappen van vergelijking (afbeelding)
Tegenwoordige, verleden en voltooide tijd plaatje
Synoniem, homoniem of antoniem plaatje
Stoffelijk bijvoeglijke naamwoorden (afbeelding)
Sterke en zwakke werkwoorden (afbeelding)
Samenstellingen poster
Samengestelde zinnen plaatje
Persoonsvormen plaatje
Oorzaak en gevolg plaatje
Hoofdletters plaatje
Formele en informele taal plaatje
Enkelvoud en meervoud plaatje
Directe en indirecte rede plaatje
Bedrijvende en lijdende vorm plaatje

POSTERS TAALMUUR


In mijn klas zijn er een taalmuur, een rekenmuur en een spellingmuur. Ik gebruik dat niet als doelenmuur met vermelde ambities en de posters die er hangen zijn ook geen complete uitlegkaarten. Waar je ik de muur eigenlijk voor gebruik, zijn geheugensteuntjes. Door aan het begin van een nieuw blok een aantal posters op te hangen van de onderwerpen die aan bod komen en deze te bespreken, is een en ander niet meer helemaal nieuw voor de kinderen. Gedurende de lessen kan ik er regelmatig naar verwijzen.


Om de muur te vullen, gebruik ik vaak posters die ik op het internet of via de methode vind. Lukt dat niet, dan maak ik ze zelf. Zoals gezegd, de posters hieronder zijn geen strategiekaarten, alleen maar geheugensteuntjes.


Klik hier om de poster ‘samenstellingen’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘verkleinwoorden’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘trappen van vergelijking’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘sterke en zwakke werkwoorden’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘stoffelijk bijvoeglijk naamwoord’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘bedrijvende en lijdende vorm’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘directe en indirecte rede’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘enkelvoud en meervoud’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘formele en informele taal’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘persoonsvormen’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘samengestelde zinnen’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘tegenwoordige, verleden en voltooide tijd’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘oorzaak en gevolg’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘hoofdletters’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘synoniem, homoniem en antoniem’ te downloaden.
Klik hier om de poster ‘feit en mening’ te downloaden.


Voor wie mijn website al langer gebruikt: een groot deel van deze posters zijn eerder verschenen als aparte artikelen. Nu heb ik ze samen in één post gezet om plek te besparen. Als er nieuwe posters verschijnen, zal ik ze ook hier weer toevoegen.

KLANKEN POSTERS


Het is belangrijk dat leerlingen al in de lagere groepen bekend worden met de soorten klanken: korte klank, lange klank, tweetekenklank en medeklinker. Een goede voorbereiding voor het aanvankelijk lezen, maar ook het spellen in groep 5 en 6. Daarom maakte ik deze posters.


De posters zijn zo gemaakt dat ze op A4 of A3 formaat geprint kunnen worden. De plakrandjes hoeven er dan nog maar afgeknipt te worden en alles sluit goed op elkaar aan.


Klik hier om de klanken posters te downloaden.


Bron afbeeldingen: MyCuteGraphics


LETTER KASTJE


Dit projectje stond al heel lang op mijn planning en is nu eindelijk klaar: een letter kastje!


Het kastje bestaat uit 24 letterbakjes voor elke letter van het alfabet één, met uitzondering van de q, x en y; die delen een bakje. Daarnaast zitten er onderin het kastje ook nog zes grotere bakjes waarin de kinderen letteractiviteiten vinden.


Wil je ook met zo’n letterkastje aan de slag? Ik laat je weten wat je er allemaal voor nodig hebt!



Het kastje zelf


Ik heb mijn kastje bij de Action gekregen. Ik kan het in de webshop of online niet vinden, dus helaas heb ik geen link voor je. De letters en afbeeldingen op de laatjes heb ik allemaal zelf gemaakt. Je kunt ze printen via onderstaande link.


Klik hier om de letter- en activiteiten afbeeldingen te downloaden.



De activiteiten


Op de foto zie je maar zes materialen waarmee je de laatjes van het letterkastje kunt vullen. Natuurlijk zijn er veel meer dan zes activiteiten te bedenken, dus zal de inhoud van het kastje regelmatig veranderen. Ik beschrijf al die activiteiten en leg uit wat je ervoor nodig hebt.


Klik hier om de ideeën voor activiteiten te downloaden.


LEGO LETTERS


Eerder deelde ik al voorbeelden om letters te maken op de kralenplank. Nu heb ik ook voorbeelden gemaakt om letters te maken van lego.


Leuk voor leerlingen die van bouwen houden en nog wel wat oefening met de letters kunnen gebruiken. In te zetten in groep 2 of drie.


Klik hier om de lego letters te downloaden.



POSTERS ZINSONTLEDING


Na het publiceren van de posters woordontleding kreeg ik van enkele collega's verzoekjes om ook voor de zinsontleding posters te maken. Bij deze!


Zelf hang ik de posters op een zichtbare plek in de klas op. Ze zijn niet als uitleg bedoeld (die staat in het boek en schrift), maar meer als een soort geheugensteuntje voor kinderen die het nog moeilijk vinden. Tijdens toetsen dek ik ze altijd even af.


Klik hier om de poster van de persoonsvorm te downloaden.

Klik hier om de poster van het gezegde te downloaden.

Klik hier om de poster van het onderwerp te downloaden.

Klik hier om de poster van het lijdend voorwerp te downloaden.

Klik hier om de poster van het meewerkend voorwerp te downloaden.

Klik hier om de poster van de bepalingen te downloaden.


En klik hier om een stappenplan te downloaden waarin al deze stappen terugkomen.


WOORDSOORTEN POSTERS


Voor kinderen is het soms lastig om onderscheid te maken tussen alle woordsoorten. Zeker in de hogere groepen is het moeilijk onthouden bij welke soort een woord nu hoort. Ik heb posters gemaakt met vaste kleuren per woordsoort.


Op elke poster staat de naam van de woordsoort, een korte uitleg en een voorbeeld. Klik hieronder op de naam van de woordsoort om de bijbehorende poster te downloaden.


Klik hier om de poster 'werkwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'zelfstandig naamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'bijvoeglijk naamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'lidwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'voorzetsel' te downloaden.

Klik hier om de poster 'telwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'voegwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'bijwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'tussenwerpsel' te downloaden.

Klik hier om de poster 'persoonlijk voornaamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'bezittelijk voornaamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'aanwijzend voornaamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'vragend voornaamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'onbepaald voornaamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'betrekkelijk voornaamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'wederkerend voornaamwoord' te downloaden.

Klik hier om de poster 'wederkerig voornaamwoord' te downloaden.


Of gebruik de posters als flitskaartjes. Deze tip kreeg ik van Eva, een betrokken moeder die haar zoon met grammatica wil helpen. De flitskaartjes maakte ik voor haar, wellicht hebben jullie er ook iets aan!


Klik hier om de posters als flitskaartjes te downloaden.


VOORZETSELKAARTJES


EN HOE JE ZE KUNT GEBRUIKEN



Juf Amanda, mijn lieve collega, bracht me op het idee van voorzetselkaartjes.


Ik heb een set van 36 stuks gemaakt. Sommige wellicht iets moeilijk voor de onderbouw, maar wel geschikt voor de bovenbouw.


Lees ook hoe je ze in de klas kunt gebruiken


Visualiseren


Hang in je klas een kooitje op (of zet een doosje neer) en plaats alle kaartjes met behulp van ijzerdraad op de juiste plaats er om heen.


Zinnen maken


Laat de kinderen kaartjes trekken en een zin maken met het getrokken voorzetsel.


Uitbeelden


Trek een kaartje en laat de kinderen het voorzetsel uitbeelden met hun stoel. Op de stoel, naast de stoel, onder de stoel, enz. Let op! Dit kan alleen met voorzetsels die plaats aangeven.


Matchen


Deel de kaartjes uit en laat kinderen op zoek gaan naar voorzetsels die ongeveer hetzelfde betekenen of juist het tegengestelde.


Categoriseren


Laat de kinderen de kaartjes in drie stapels verdelen. Voorzetsels die plaats aangeven (in, op), voorzetsels die tijd aangeven (voor, na) en andere voorzetsels.


Voorzetseluitdrukkingen


Gebruik de kaartjes in een les over voorzetseluitdrukkingen. Welke kaartjes kun je combineren om een uitdrukking te vormen.


Klik hier om de voorzetselkaartjes te downloaden.





LETTERS BOUWEN


De jongens in mijn groep 3 zijn helemaal gek op bouwen. Daarom heb ik ze vorige week de opdracht gegeven om letters te bouwen.


Zodra ik de blokken, lego of knex uit de kast haal, dan worden de jongens in mijn klas al enthousiast. Afgelopen week mochten ze van mij letters bouwen. Heel leuk hoe ze samen in groepjes aan de slag gaan met de lettervormen. Kijk maar eens wat voor een leuke resultaten er uit voort kwamen.



CONTAMINATIES VANAF VOORTAAN CORRECT GOEDGEKEURD


Laatst had ik het in de taalles met mijn achtstegroepers over contaminaties. Hoe ze deze moesten herkennen, verbeteren en vermijden. Lastige les, ook voor mij om te geven, omdat ik maar weinig goede (foute) voorbeelden had.


Dit artikel van nep-nieuwsbulletin De Speld had ik er echter perfect voor kunnen gebruiken. Wel even aan de kinderen uitleggen dat het nep is, en daarna samen alle contaminaties eruit halen. Ik bewaar ‘m voor de volgende keer.


Klik hier om het artikel van De Speld te bekijken.



DOOSLETTERS


In groep 3 oefenen de kinderen visuele discriminatie vaak aan de hand van werkbladen. Op pinterest kwam ik een leuk idee tegen om ze te laten oefenen met doosletters. Dit vinden ze heel leuk en het kost niets.


Doosletters zijn letters die je uitknipt van de kartonnen verpakkingen van etenswaren. Bijvoorbeeld het doosje waar de thee in zit, of de doos van de rijst. De letters op deze dozen zijn ideaal, omdat ze vaak groot zijn, en omdat karton stevig materiaal is. Bij mij thuis gooien we de verpakkingen dus niet gewoon weg, maar knippen we er eerst de letters vanaf.


Als je genoeg letters bij elkaar hebt, stop je ze door elkaar in een doosje. Aan het kind geef je dan een opdracht. Leren we de letter s, laat dan naar alle letters s zoeken. Je zou het kind ook woorden kunnen laten maken met de letters. Hoe meer verschillende letters en lettertypes je hebt uitgeknipt, hoe uitdagender de opdrachten.



EN DE WIELEN VAN DE FIETS VAN PIET VAN PA


Vandaag werkte ik in de taalles van groep 7 aan het volgende doel: je weet dat een onderwerp uit meerdere woorden kan bestaan. Een doel dat je met behulp van dit liedje heel gemakkelijk uit kunt leggen.


Let maar eens op deze laatste tekstregel van het lied (hieronder). Het schuin gedrukte deel is namelijk het onderwerp. Leuk, zingen en leren tegelijk!


En de trappers van de ketting van de assen van de spaken van de velg van de banden van de wielen van de fiets van Piet van pa zijn zojuist gepasseerd.



WOORDSOORTEN SPEL


Het aanleren van taalkundig ontleden kan voor de kinderen al snel aanvoelen als droge kost. Daarom is het handig om, juist voor dit soort onderwerpen, een paar spelletjes of andere werkvormen achter de hand te hebben. Dit spel kun je gebruiken voor zelfstandige naamwoorden, werkwoorden en bijvoeglijke naamwoorden.


Begin het spel door de kinderen als opdracht een woordsoort en een thema te geven, bijvoorbeeld 'werkwoorden' en 'de speeltuin'. Laat de kinderen dan in één minuut zoveel kogelijk woorden binnen die opdracht opschrijven. Daarna worden alle woorden besproken. De kinderen die als enige een bepaald woord hebben opgeschreven, krijgen hier een punt voor. Woorden die door meerdere kinderen zijn opgeschreven tellen niet mee. Wie de meeste punten heeft behaald, heeft gewonnen.



DICHTVORMEN


Wil je met de kinderen in je klas aan de slag met het maken van gedichten? Dan heb je misschien iets aan dit kopieerblad met informatie over de limerick, de haiku, het naamdicht en het elfje. Geschikt voor kinderen vanaf groep 6.


Bij iedere dichtvorm staat aangegeven wat de kenmerken zijn en wordt er een voorbeeld gegeven. Je zou het kopieerblad in zijn geheel kunnen gebruiken, of je knipt de vakjes uit, zodat je kaartjes hebt per gedicht.


Klik hier om het kopieerblad 'dichtvormen'  te downloaden.



LEESTEKEN POSTERS


Voor kinderen is het soms moeilijk om onderscheid te maken tussen alle leestekens. Ook weten ze vaak niet wat een leesteken betekent. En toch wil je ze leren leestekens te gebruiken bij het creatief schrijven. Daarom heb ik een aantal posters gemaakt.


Op elke poster staat de naam van het leesteken, een voorbeeld ervan en een korte uitleg. Alle posters zijn uit te printen op a4 en passen bij elkaar.


Klik hier om de poster 'punt' te downloaden.

Klik hier om de poster 'komma' te downloaden.

Klik hier om de poster 'vraagteken' te downloaden.

Klik hier om de poster 'uitroepteken' te downloaden.

Klik hier om de poster 'dubbele punt' te downloaden.

Klik hier om de poster 'haakjes' te downloaden.

Klik hier om de poster 'schuine streep' te downloaden.

Klik hier om de poster 'doorlooppuntjes' te downloaden.

Klik hier om de poster 'aanhalingstekens' te downloaden.

Klik hier om de poster 'apostrof' te downloaden.

Klik hier om de poster 'puntkomma' te downloaden.

Klik hier om de poster 'liggend streepje' te downloaden.


En klik hier voor een overzicht van alle leestekens.



WERKBLADEN WOORDONTLEDING


Sommige onderwerpen kunnen kinderen alleen leren wanneer ze het heel vaak oefenen. Als het om woordontleding gaat, dan is dat ook het geval. Daarom heb ik een vijftal werkbladen gemaakt om als extra oefenmateriaal te gebruiken.


In deze werkbladen komen zelfstandige naamwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, lidwoorden, voorzetsels en werkwoorden voor. Geschikt voor groep 7 of 8, afhankelijk van de taalmethode die bij jou op school gehanteerd wordt. De opbouw van de werkbladen is telkens hetzelfde, dus een keer een werkinstructie geven, zou moeten volstaan. Uiteraard wordt er telkens naar andere woorden gevraagd.


Klik hier om werkblad 1 te downloaden.

Klik hier om werkblad 2 te downloaden.

Klik hier om werkblad 3 te downloaden.

Klik hier om werkblad 4 te downloaden.

Klik hier om werkblad 5 te downloaden.



WERKBLADEN ZINSONTLEDING


Van sommige onderwerpen kun je gewoon niet te veel werkbladen hebben. Zinsontleding is daar een van. Met deze werkbladen kun je het onderwerp nog eens herhalen.


In deze werkbladen komen alleen onderwerp, gezegde en persoonsvorm aan bod. Ze zijn dus geschikt voor groep 6, afhankelijk van de taalmethode die jouw school gebruikt.


Alle vijf de werkbladen zijn ongeveer hetzelfde opgebouwd, maar wel telkens met verschillende zinnen. De opdrachten (van 1 t/m 10) lopen op in moeilijkheidsgraad.


Klik hier om werkblad 1 te downloaden.

Klik hier om werkblad 2 te downloaden.

Klik hier om werkblad 3 te downloaden.

Klik hier om werkblad 4 te downloaden.

Klik hier om werkblad 5 te downloaden.


LETTERKAARTJES B EN D


Een van de meest voorkomende problemen bij het aanvankelijk lezen, is toch wel de b / d verwisseling. Door bij kinderen, die dit moeilijk blijven vinden, een kaartje op de tafel te plakken, help je hen al de lettervorm goed te leren onthouden.


Wat lastig! Als je een plaatje van een huis omdraait, dan is het nog steeds een huis. Maar als je een letter omdraait, dan krijg je ineens iets heel anders. Veel kinderen vinden dit heel moeilijk. Ik heb er een kaartje voor gemaakt, met de leesletter, de schrijfletter, en het plaatje.


Let wel op dat je maar één van de kaartjes op tafel plakt. Kies dus voor b óf d. Zo onthoudt het kind gemakkelijker welke klank bij de letter op tafel hoort. Zou je beide kaartjes op tafel plakken, dan maak je het onnodig ingewikkeld.


Klik hier om de letterkaartjes te downloaden.



REBUS


In de taalbeschouwingles moeten kinderen wel eens een rebus oplossen. Sommige leerlingen vinden dat best moeilijk. Daarom heb ik een oefenblad gemaakt.


In dit oefenblad staat een verhaal in rebusvorm. Je zou het blad ook als extra werk blad kunnen gebruiken. Geschikt voor leerlingen van groep 4 of 5.


Klik hier om de rebus te downloaden.



SCHRIJFBLAADJES


Op school oefenen kinderen het schrijven in groep 3, 4 en 5 met de liniering 6-4-6 of 7-5-7. In de schrijfschriftjes staat deze liniering al. Soms is het echter ook handig om losse blaadjes ervan te hebben.


Deze kun je bijvoorbeeld gebruiken bij de netversie van een stelopdracht, of om een kind thuis extra te laten oefenen. Op internet kon ik geen handige blaadjes vinden op A4 formaat, dus ik heb er zelf een gemaakt.


Klik hier om de schrijfblaadjes te downloaden.


LETTERS EN CIJFERS OP DE KRALENPLANK


In de meeste kleuterklassen kun je kralenplank voorbeelden tegenkomen van bijna alles. Ik heb er nog geen met letters of cijfers gezien. Daarom heb ik ze zelf gemaakt.


Je kunt ze gebruiken om kleuters die al heel erg met lezen bezig zijn te stimuleren. Zelf vind ik ze ook heel leuk voor groep 3. De kinderen zijn dan toch met letters bezig, maar even op een andere manier.


De voorbeelden zijn bedoeld voor een vierkante kralenplank van 19 bij 19 spijkertjes (standaard maat). Ik heb bij de letters voor hoofdletters gekozen, omdat deze gemakkelijker te construeren zijn. De letters q, x en y heb ik weggelaten.


Klik hier om de kralenplank letters te downloaden.

Klik hier om de kralenplank cijfers te downloaden.




VRAAGTEKEN


Als kinderen elkaar ergens over moeten bevragen, dan blijven ze vaak hangen in het stellen van gesloten vragen, waardoor er geen gesprek op gang komt. Hang dit vraagteken op in je klas en help kinderen met het stellen van open vragen.


Na de spreekbeurt van een klasgenoot, mogen de kinderen uit mijn groep 5 vragen stellen over het thema. Ik spoor ze aan om met een vraagwoord te beginnen. Met dit vraagteken zichtbaar in de klas, kunnen ze zich bijna niet meer vergissen.



SCHRIJVEN EN RIJMEN


Met dit werkblad maken de kinderen onbewust een gedichtje, simpelweg door de juiste woorden in te vullen bij plaatjes.


Laat de kinderen het werkblad invullen, zonder al te veel voorbereiding vooraf. Ze noteren dus gewoon de juiste woorden bij de plaatjes. Daarna mogen de kinderen hun verhaal voorlezen. Ontdekken ze iets geks?


Klik hier om het werkblad 'schrijven en rijmen' te downloaden.




BIJVOEGLIJKE 'NAAM'WOORDEN


In de groep 7/8 van meester Jordi werd er gewerkt aan de bijvoeglijke naamwoorden. Als leuke verwerking, hebben alle kinderen een kaartje gemaakt met een bijvoeglijk naamwoord dat bij hem of haar paste.


Zo krijg je bijvoorbeeld: moedige Sandy, lieve Iris of hardwerkende Jennita. Van de kaartjes heeft meester Jordi kroontjes gemaakt en de rest van de dag moesten de kinderen elkaar zoals op het kaartje aanspreken. Zo zullen de kinderen zich de leerstof vast beter herinneren.


Bedankt, meester Jordi, voor dit leuke idee!



KLAP JE NAAM


Met deze muzikale activiteit oefen je de medeklinkers en klinkers eens op een hele andere manier in. Heel geschikt voor kinderen die beweegslim of lichaamslim zijn. Je voert deze activiteit uit zodra de kinderen weten wat klinkers en medeklinkers zijn.


De kinderen gaan hun eigen naam klappen. Als voorbeeld neem je de naam van de leerkracht (bijv. Lisa). Je bespreekt welke letters medeklinkers en klinkers zijn. Een medeklinker is een stamp en een klinker een klap. Je klapt de naam van het kind één keer (bijv. stamp-klap-stamp-klap).


Dan krijgt de klas de opdracht om zijn eigen naam voor te bereiden. De uitvoering houdt in dat de leerling één keer zijn eigen naam klapt. Kort wordt besproken  dat er moeilijke en makkelijke namen zijn. Lara is makkelijk, maar Natascha is moeilijk.


Maak er een ritmespel van door niet één keer de naam te klappen, maar meerdere keren na elkaar. Als het klappen van de naam er goed in zit, dan zal er ook een natuurlijk ritme uit voortkomen.


 Sint 2020 Sint 2020